آینده روشن اما گران نجوم
تلسکوپ های میلیارد دلاری که بودجه ناسا را می بلعند!
کمیاب آنلاین: جزییات جهان باکیفیت بسیار خوبی با نسل فعلی تلسکوپ های نوری بزرگ که به مه بانگ نزدیک می شوند، آشکار می شود. این امید وجود دارد که رازهای ماده تاریک و انرژی تاریک حل شود. هزاران سیاره فراخورشیدی کشف شده اند و ستاره شناسان ممکنست به نخستین کشف حیات فرازمینی نزدیک شده باشند اما هزینه ی این مشاهدات بسیار بالاست.
به گزارش کمیاب آنلاین به نقل از ایسنا، مشاهدات در مرز کیهانی شامل اهداف خیلی کم نوری است و ستاره شناسان همیشه تشنه نور بیشتر هستند. برای ادامه نگاه کردن به نقاط ناشناخته جهان، نسل بعدی تلسکوپ های غول پیکر روی زمین و در مدار باید توسعه یابد که هر کدام میلیاردها دلار هزینه خواهند داشت. این قیمت منجر به تضاد بین آرزوهای علمی و حقیقت های مالی می شود.
هزینه آینه بزرگ
به نقل از اسپیس، در بیشتر تاریخ نجوم تا سال ۱۹۸۰، مقیاس تقریبی هزینه تلسکوپ و قطر آینه وجود داشت که در آن هزینه برابر با قطر تلسکوپ ضرب در توان ۲.۸ بود. این بدان معناست که اگر اندازه دو برابر شود، هزینه به میزان هفت برابر افزایش خواهد یافت و اگر اندازه سه برابر شود، هزینه ها تا ضریب بیست و دو افزایش خواهد یافت. خیلی از مردم تردید داشتند که هیچگاه تلسکوپی بزرگتر از تلسکوپ پنج متری پالومار ساخته شود.
با این وجود، در چهار دهه اخیر، هزینه های ساخت تلسکوپ با سرعت کمتری نسبت به اندازه افزایش پیدا کرده است و منحنی هزینه قبلی شکسته شده است. نوآوری هایی که منجر به این تغییر شدند شامل آینه های نازک تر و سبک تر، تمرین ایجاد یک منطقه جمع آوری بزرگ از موزاییکی از آینه های کوچکتر، استفاده از اپتیک سریع برای ایجاد طرح های فشرده تر تلسکوپ و کوچک شدن اندازه محفظه های تلسکوپ بود. به لطف این نوآوری ها، شانزده تلسکوپ با قطر بین ۶ متر تا ۱۲ متر بین سالهای ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۶ ساخته شد.
تلاش برای ساخت تلسکوپ های غول پیکر
نسل بعدی تلسکوپ های بسیار بزرگ ۱۰۰ برابر قدرت جمع آوری نور و ۱۰ برابر کیفیت تصویر تلسکوپ فضایی هابل را خواهند داشت. با این وجود، آنها با مشکلات مالی جدی مواجهند. دو پروژه تحت رهبری آمریکا با شرکای بین المللی وجود دارد. پروژه تلسکوپ سی متری(TMT) از طرحی با ۴۹۲ بخش آینه استفاده می نماید که با مخالفت بومیان هاوایی با ساخت تلسکوپ بزرگ دیگری در مائونا کیا(Mauna Kea) که به نظر آنها مکانی مقدس است روبرو است. پروژه دیگری به نام تلسکوپ غول پیکر ماژلان(GMT) درحال ترکیب هفت آینه ۸.۴ متری برای ایجاد دیافراگم موثر ۲۵ متری است.
پروژه تلسکوپ سی متری متوقف شده است چونکه مذاکراتی در جهت یافتن راهی برای شروع ساخت و ساز در هاوایی در حال انجام می باشد. تلسکوپ ماژلان و تلسکوپ بزرگ دیگری به نام رصدخانه روبین که در شیلی ایجاد می شود هم با هزینه های فزاینده ای روبرو هستند. همه گیری، تورم و مشکلات زنجیره تأمین مقصر این مشکلات به حساب می آیند. تلسکوپ بزرگ سی متری و تلسکوپ ماژلان هر کدام حدود سه میلیارد دلار هزینه خواهند داشت. هر دو از حمایت های بشردوستانه برخوردار می باشند، اما به بودجه فدرال هم متکی هستند. برای مدتی، بنیاد ملی علوم (NSF) از هر دو پروژه حمایت کرد. اما به تازگی، هیئت ملی علوم یک سقف ۱.۶ میلیارد دلاری برای حمایت فدرال از تلسکوپ های بزرگ تعیین کرد و تا ماه مه به بنیاد ملی علوم فرصت داد تا تصمیم بگیرد از کدام پروژه حمایت می کند. یک تلسکوپ بزرگ کنار گذاشته خواهد شد.
در همین حال، اروپایی ها در موقعیت بهتری هستند. تلسکوپ بسیار بزرگ(ELT) سومین تلسکوپ غول پیکری است که هم اکنون در شیلی درحال ساخت است. این تلسکوپ از آنجاییکه توسط رصدخانه جنوبی اروپا ساخته شده و بوسیله ی یک معاهده بین دولتی تأمین می شود، با موانع مالی روبرو نیست. تلسکوپ بسیار بزرگ با ۳۹ متر قطر آینه، بزرگترین تلسکوپ از این سه تلسکوپ است و در سال ۲۰۲۸ تکمیل خواهد شد.
تلسکوپی که نجوم را خورد
هزینه ساخت هر کیلوگرم از تلسکوپ های فضایی هزار برابر بیشتر از تلسکوپ های زمینی است، اما صرف قیمت بالا برای آنها ارزش خویش را دارد. این تلسکوپ ها از تاریکی کامل یک محیط فضایی بهره می برند و خیلی از اشکال تشعشعی که این تلسکوپ ها می توانند مشاهده کنند مانند پرتوهای گاما، نور فرابنفش و اشعه مادون قرمز نمی توانند به جو زمین نفوذ کنند تا به تلسکوپ های زمینی برسند.
یکی از این ابزارها، تلسکوپ فضایی هابل است که از زمانیکه کنگره ایالات متحده مأموریت آنرا در سال ۱۹۷۷ تصویب کرد، مجموعا ۱۶ میلیارد دلار هزینه داشته است. دیگری، تلسکوپ جیمز وب ناسا است که با تاخیر و چالش های فنی مواجه گردید و بودجه آن به پنج میلیارد دلار رسید. برچسب قیمت به آن کمک کرد تا لقب «تلسکوپی که نجوم را می خورد» به دست آورد و این در سال ۲۰۱۰ بود. در زمان پرتاب آن در سال ۲۰۲۱، قیمت آن دو برابر شده بود و به ۱۰ میلیارد دلار رسیده بود.
ناسا مأموریت های هیجان انگیز دیگری هم در راه دارد. تلسکوپ فضایی رومی، با آینه ۲.۴ متری اما با میدان دید ۱۰۰ برابری نسبت به هابل، احیانا بیشتر از سه میلیارد دلار هزینه دارد و رصدخانه جهان های قابل سکونت که برای «بو کشیدن» اتمسفر سیارات مشابه زمین برای یافتن آثار زیست شناسی طراحی شده حدود ۱۱ میلیارد دلار هزینه خواهد داشت.
این مأموریت های تلسکوپ های فضایی سهم بزرگی از بودجه ناسا که بیست سال است درحال کاهش بوده است را در بر می گیرند. درست مانند سقف بودجه بنیاد ملی علوم، پروژه هایی با احتیاج به سرمایه های بزرگ پول کمتری را برای سایر اشکال تحقیقاتی باقی می گذارند. اما بخش خصوصی امکان دارد به کمک بیاید. از استارشیپ اسپیس ایکس میتوان برای پرتاب یک آینه ۶.۵ متری به صورت یکپارچه بهره برد و از آینه های تاشو پیچیده و گرانقیمت استفاده شده توسط جیمز وب اجتناب کرد. همان ابداعات مورد استفاده در تلسکوپ های زمینی می تواند هزینه تلسکوپ ها را در فضا کم کند.
ستاره شناسان و دانشمندان سیاره شناس با هزینه های مشاهده جهان های دور و بازگرداندن سنگ ها از یک سیاره مجاور مواجه می شوند و در حالیکه به نظر می آید عصر طلایی برای نجوم فرا رسیده، زرق و برق آن به علت هزینه ها کمرنگ شده است.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب