معاون پژوهشی وزیر علوم :
چرا ترکیه در تولید علم از ایران جلو زد
به گزارش کمیاب آنلاین، معاون پژوهشی وزیر علوم دلیلهای افت رتبه علمی کشور را تشریح نمود و اظهار داشت: پیام ما به مسئولین کشور این است که بگذارید حمایت های ما ادامه یابد و بیشتر شود.
به گزارش کمیاب آنلاین به نقل از مهر، دکتر پیمان صالحی در آیین تجلیل از سردبیران و مدیران مسئول نشریات علمی نمایه شده در پایگاهای معتبر بین المللی، اظهار داشت: پیام این جلسه و برگزاری در روز بعد انتخابات نشان دهنده این است که هر اتفاقی در جریان باشد، جریان علم کشور باید ادامه پیدا کند و اولویت داشته باشد.
وی با اشاره به اولویت گذاری مرجعیت علمی در وزارت علوم اظهار داشت: در طول ۲۵ سال ۱۰۱ مجله در پایگاه اسکوپوس نمایه شده بودند که از دولت سیزدهم ۷۲ مقاله نمایه اسکوپوس گرفتن کردند.
صالحی در مورد رتبه بندی مجلات در کمیسیون نشریات اظهار داشت: از بین ۱۶۰۰ مجله ای که در کمیسیون نشریات رتبه بندی می شوند، ۹۰۰ مجله علوم انسانی هستند و ۱۷۳ مجله رتبه بین المللی گرفته اند.
وی اشاره کرد: با وجود این که خیلی از نشریات ما در گروه علوم انسانی هستند؛ ولی کمتر مقاله بین المللی علوم انسانی منتشر نموده ایم که این مساله باید مورد توجه قرار گیرد.
معاون پژوهشی وزیر علوم در مورد نمایه «دوآج» (DOAJ) اظهار داشت: دوآج که نمایه نشریات دسترسی باز است، برای ما به یک پیش نیاز تبدیل گشته است تا بعداً نشریاتی که نمایه دوآج گرفته اند، نمایه اسکوپوس و وب آو ساینس نیز دریافت نمایند.
رتبه زبان فارسی در نشریات علمی بین المللی
وی افزود: در نمایه دواج رشد قابل توجهی داشتیم و هم اکنون ایران رتبه ششم مجلات دسترسی باز را دارد. مهم تر این است که توانستیم سهم زبان فارسی را افزایش دهیم. چونکه این جزو تاکیدات رهبری بوده است. از بین ۸۲ زبان نمایه شده در دواج، زبان فارسی زبان نهم است.
حمایت های مالی از نشریات نمایه شده
صالحی در مورد پشتیبانی از نشریات نمایه شده اظهار داشت: امسال هر نشریه فارسی زبان که نمایه دریافت کرده ۵۰۰ میلیون تومان و نشریات انگلیسی زبان نمایه شده ۳۰۰ میلیون تومان کمک هزینه دریافت نمودند. نشریاتی که از قبل نمایه بین المللی داشتند نیز ۲۰۰ میلیون تومان حمایت شدند که ۱۰۰ میلیون آن پرداخت شده و ۱۰۰ میلیون دیگر نیز به زودی پرداخت می شود. در مجموع ۵۰ میلیارد تومان برای پشتیبانی از نشریات هزینه شده است. همین طور در بخشنامه پایه تشویقی نیز برای مدیران مسئول و سردبیران پایه تشویقی در نظر گرفتیم.
معاون پژوهشی وزیر علوم در مورد اهمیت تولیدات علمی توضیح داد: تولیدات علمی ستون های آمادگی فناوری یک تا سه هستند. ما تولید علم می نماییم تا ستون های فناوری را محکم تر نماییم.
وی اشاره کرد: در ۳۰-۴۰ سال قبل ما کمتر پارامتری داشتیم که همیشه روبه رشد باشد. پارامترهای درحال رشد آن هایی بودند که با مسائل و پیشرفت های علمی در ارتباط بوده است.
صالحی با اعلان اینکه رشد علمی ما با وجود این که هم اکنون ثابت شده، ولی پس رفت آنچنانی نداشتیم. پیام ما به مسئولین کشور این است که بگذارید حمایت های ما ادامه یابد و بیشتر شود تا بتوانیم تولیدات علمی که همیشه روبه رشد بوده را حفظ نماییم و ضرباهنگ رشد علمی کشور را گسترش بدهیم.
اگر مقالات کنفرانسی بیشتری داشتیم، از ترکیه عقب نمی افتادیم
معاون پژوهش وزیر علوم با تأکید بر این که تنها مقالات در رتبه علمی تاثیر ندارند، اظهار داشت: مقالات کنفرانسی و شرکت در همایش های بین المللی نیز اهمیت زیادی دارد. اگر مقالات کنفرانسی داشتیم، ترکیه از ما جلو نمی افتاد. کتاب ها و مقالات مروری و کتابهای بین المللی همچون بروندادهای دیگری هستند که در رتبه علمی تاثیر دارند.
وی با اشاره به لزوم هدف گذاری برای رسیدن به رتبه چهاردهم در آخر برنامه هفتم توسعه، اظهار داشت: کشورهای برزیل، ترکیه، هلند، عربستان سعودی کشورهایی هستند که ما با آنها رقابت داریم.
بر اساس برنامه ششم توسعه قرار بود که ۴ درصد از تولید ناخالص داخلی صرف تحقیق و توسعه شود ولی این میزان هیچ وقت بیش از ۷ دهم یا ۸ دهم نشده است.
به گفته صالحی، مقایسه روند رشد تولیدات وزارت علوم، وزارت بهداشت و دانشگاه آزاد نشان میدهد که در هر سه شرایط تقریباً به یک شکل است.
وی اضافه کرد: مقایسه وضعیت ایران با برخی کشورها نظیر روسیه نشان میدهد که ایران با وجود تحریم های وحشتناک همیشه روند تولیدات علمی روبه رشدی داشته است. این در حالیست که روسیه از زمان تحریم با افت شدید روبه رو شده است.
چرا تولیدات علمی کاهش داشت؟
عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی در مورد دلیلهای کاهش تولیدات علمی کشور اظهار داشت: کاهش تعاملات بین المللی و حضور نیافتن پژوهشگران و اساتید ما در کنفرانس های بین المللی و فرصت های مطالعاتی یکی از دلیلهای کاهش تولیدات علمی کشور بوده است.
وی افزود: زیرساخت ها و تجهیزات آزمایشگاهی نیز اندکی گرفتار فرسودگی شده است؛ همین طور برخی افراد در مورد چاپ مقالات تبلیغات منفی انجام می دهند از دیگر موارد موثر در کاهش تولیدات علمی بوده است.
به گفته صالحی تحریم هایی که در مورد تجهیزات و لابراتوار های پیشرفته اعمال می شود، همین طور عدم دسترسی به پایگاه های اطلاعاتی بین المللی و تعیین سقف حقوق و مالیات پلکانی نیز که ممکن برانگیزه اعضای هیات علمی موثر باشد، از دیگر عواملی هستند که سبب کاهش رتبه علمی شده اند.
وی اضافه کرد: کاهش ۹۰ هزار نفری دانشجویان تحصیلات تکمیلی، کاهش منابع مالی و عدم تحقق سهم بودجه در برنامه ششم و اجبار پرداخت هزینه چاپ مقاله در خیلی از مجلات بین المللی دسترسی باز و تمایل به بازنشستگی و مهاجرت اساتید و دانشجویان در کاهش تولیدات علمی نقش داشته است.
کشورهای مختلف چقدر در تحقیق و توسعه سرمایه گذاری می کنند؟
معاون پژوهشی وزیر علوم با اعلان اینکه کشورها درحال سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه هستند، اظهار داشت: خیلی از کشورها متوجه شدند که هزینه در تحقیق و توسعه سرمایه گذاری است.
به گفته صالحی، ایالات متحده ۸۸۰ میلیارد دلار در یک سال در این زمینه سرمایه گزاری نموده است. در چین نیز ۴۳۶ میلیارد دلار سرمایه گزاری نموده و با فاصله بسیاری از نظر تولیدات علمی از چین جلو افتاده است.
وی در مورد سرمایه گذاری عربستان اظهار داشت: در سال ۲۰۲۳ برای نخستین بار تولید ناخالص داخلی عربستان از یک تریلیون دلار عبور کرد. وزیر علوم عربستان در جلسه ای به من اظهار داشت که ۶۰ درصد بودجه تحقیق و توسعه را برای تحقیقات بنیادی گذاشته است.
وی اشاره کرد: در ایران ۷ دهم از تولید ناخالص داخلی صرف تحقیق و توسعه می شود که معادل ۲.۷ میلیارد دلار است و بیشتر این مبلغ صرف حقوق و دستمزد نیروی انسانی می شود.
تاثیر نمایه سازی نشریات بر افزایش تولیدات علمی
عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به این که رابطه مستقیمی بین تعداد مقالات نمایه شده و خروجی های علمی وجود دارد، اظهار داشت: هلند که هم اکنون از نظر تولیدات علمی یک پله از ما پایین تر است، سرمایه گذاری زیادی در عرصه نمایه سازی انجام داده است.
وی افزود: در ۱۷۳ مجله دارای نمایه بین المللی ما، ۱۳ هزار و ۹۰۰ مقاله انتشار یافته که از این تعداد نزدیک به ۸ هزار و ۵۰۰ مقاله با وابستگی سازمانی ایران بوده است. همین طور به این مقالات ۱۸ هزار بار استناد شده است.
وی اضافه کرد: ۳۱ درصد از تعداد ۸ هزار و ۵۰۰ مقاله فارسی هستند؛ بدین سبب بوسیله نمایه سازی سهم مقالات فارسی ما نیز بالا رفته است که این موجب اقتدار کشور می شود. همین طور با نمایه سازی از کل جهان به نشریات ما مقاله می فرستند و این دیپلماسی علمی را گسترش می دهد.
اقدامات وزارت عتف برای حفظ شتاب علمی
معاون پژوهشی وزیر علوم در مورد اقدامات وزارت علوم برای حفظ شتاب علمی اظهار داشت: تصویب بخشنامه جامع پژوهانه که در برنامه هفتم نیز مورد توجه قرار گرفته، یکی از این اقدامات است. در این بخشنامه گرنت اعضای هیات علمی حداقل ۲ و ۳ برابر می شود.
وی اضافه کرد: همین طور اقداماتی همچون اختصاص گرنت ویژه به دانشمندان برتر و اساتید جوان، تدوین و تصویب بخشنامه پایه های تشویقی، تصویب و اجرای بخشنامه پژوهشگران پسا دکتری و گرفتن مجوز امریه سربازی پسا دکتری، تصویب بخشنامه پژوهشگران مستقل، بورس رتبه های برتر کنکور و مقام آوران المپیادهای علمی، مصوبه جهش علمی، تدوین بخشنامه تعاملات بین المللی، گرفتن مجوز جذب هیات علمی همچون اقدامات در این جهت بوده است.
صالحی اشاره کرد: بخشنامه اجرائی امریه سربازی پسا دکتری به زودی توسط ستاد کل نیروهای مسلح ابلاغ می شود.
وی در مورد سایر اقدامات وزارت علوم برای حفظ شتاب علمی اظهار داشت: ۱۰۰ میلیون یورو معادل ۳ هزار میلیارد تومان از صندوق توسعه ملی برای تجهیز و نوسازی زیرساخت های پژوهشی و همین طور دسترسی به پایگاه های اطلاعاتی در نظر گرفته شد. همین طور سامانه نظام ایده ها و نیازها مصوب شورای عتف است و برای کل کشور و تنها مربوط به وزارت علوم نیست و این سامانه تبدیل به پنجره واحد نظام علم و فناوری کشور شده است.
منبع: كمیاب آنلاین
این مطلب را می پسندید؟
(2)
(1)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب